Rodzice mogą skorzystać
z zasiłku opiekuńczego w przypadku zamknięcia
żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola,
szkoły lub innej placówki, a także gdy lekcje odbywają się w trybie hybrydowym.
Sytuacje takie jak zamknięcie miejsc opieki czy edukacji dla dzieci jeszcze do
marca tego roku wydawały się czymś mało prawdopodobnym. A jednak stały się
faktem i trwały o wiele dłużej, niż ktokolwiek mógł się spodziewać.
Ponieważ tarcza antykryzysowa umożliwiła pracodawcom obniżenie
pracownikom wymiaru czasu pracy, otrzymywali oni świadczenia w niższej
wysokości. Dotyczy to m.in. kobiet,
które urodziły dziecko w czasie pandemii, albowiem została obniżona wysokość zasiłków
macierzyńskich. W dniu 9 .10.2020 została ogłoszona została ustawa, zgodnie z
którą na wniosek świadczeniobiorcy podstawa wymiaru świadczeń będzie mogła
zostać ponownie przeliczona.
Zasiłek opiekuńczy wynosi 80 proc. wynagrodzenia,
a mogą z niego korzystać rodzice, którzy sprawują osobistą opiekę nad
dziećmi do 8. roku życia. Zasiłek opiekuńczy jest wypłacany za każdy dzień, w którym sprawowana jest opieka, również za
dni ustawowo wolne od pracy.
Niestety zasiłków
nie przewidziano dla rodziców dzieci z klas 4-8, które zgodnie z planem rządu
od poniedziałku 26 października uczą się zdalnie.
Obsługa
prawna firm pozwoliła dostrzec, jakie problemy pojawiały się w praktyce podczas
pierwszego lockdownu. Otóż pracownikowi przysługiwał albo zasiłek opiekuńczy
albo wynagrodzenie przestojowe. W przypadku, gdy pracownik złożył wniosek o
zasiłek opiekuńczy, przysługiwał mu on za okres jaki wskazał we wniosku. W
przypadku ogłoszenia przez firmę przestoju, jeśli pracownik złożył wniosek o
wypłatę zasiłku opiekuńczego, należała mu się wypłata tego zasiłku. Natomiast w
przypadku, gdyby nie złożył wniosku o wypłatę zasiłku opiekuńczego,
przysługiwałoby mu wynagrodzenie przestojowe ( Trudno przecież uznać, że pracownik „pozostaje w gotowości do
podjęcia pracy”, skoro ma pod opieką dziecko do lat. 8).
Dobry
adwokat Wrocław przypomina, że zasiłek
opiekuńczy nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony na podstawie
przepisów o wynagradzaniu zachowuje prawo do wynagrodzenia. Prawo do
wynagrodzenia za czas przestoju z powodu COVID-19 zapewnia natomiast art. 4
ust. 2 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z
zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób
zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w związku z art. 12 ust. 1
i art. 35 ust. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z
ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Zdaniem
resortu pracy, dobry prawnik Wrocław wyjaśnia, „W przypadku pracowników –
ogłoszony przez pracodawcę przestój, wpływa na prawo do dodatkowego zasiłku
opiekuńczego. Za czas gotowości do pracy pracownik zachowuje prawo do
wynagrodzenia przestojowego. Nie może
więc otrzymać tego wynagrodzenia i jednocześnie zasiłku opiekuńczego.
Kancelaria prawna Wrocław wyjaśnia, że dodatkowy
zasiłek opiekuńczy przysługiwał rodzicom
praktycznie od początku pandemii koronawirusa i chociaż od 6 maja umożliwione
zostało otwarcie żłobków i przedszkoli, to prawo do dodatkowego zasiłku
opiekuńczego zostało zapewnione do 26 lipca. W związku z rozpoczęciem roku
szkolnego od 1 września rodzicom i opiekunom przysługiwać będzie dodatkowy
zasiłek opiekuńczy w przypadku zamknięcia czy niemożności zapewnienia opieki
przez szkołę, przedszkole czy żłobek. Zgodnie z rozporządzeniem Rady
Ministrów dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługiwał do 20 września, jednak w
razie konieczności ten okres mógł zostać wydłużony. w dwóch okresach, tj.:
- od 12
marca 2020 r. do 26 lipca 2020 r.
- od 1
września 2020 r. do 20 września 2020 r.
Prowadząc
obsługę prawną firm, często powstawała wątpliwość, dlatego warto podkreślić, że
zarówno zasiłek przyznawany w okresie od 12
marca 2020 r. do 26 lipca 2020 r. jak i ten przyznawany w okresie od 1 września
2020 r. do 20 września 2020 r. nie
wliczał się do limitu 60 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym
przyznawanego na zasadach ogólnych.
Obecnie rodzice
zdrowego dziecka mogą liczyć tylko na
zasiłek opiekuńczy na zasadach ogólnych określonych w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w
razie choroby i macierzyństwa.
Chociaż premier zapowiada powrót dodatkowego zasiłku opiekuńczego, to nie wiadomo kiedy to nastąpi. Premier podaje, że wtedy, kiedy „będzie do tego podstawa”. Wciąż bez reakcji pozostają postulaty, aby taki zasiłek przysługiwał także dla rodziców dzieci w wieku powyżej 8 lat, chociaż do 12 lat.